Bảng hóa trị của một số nhóm nguyên tử thường gặp

Khái niệm hóa trị bắt đầu xuất hiện trong hóa học giữa thế kỉ 19. Vào thời điểm đó, hóa trị của nguyên tố được coi là khả năng mà một nguyên tử của nguyên tố có thể kết hợp hay thay thế bao nhiêu nguyên tử H (hoặc bao nhiêu nguyên tử tương đương khác).

Hóa trị của một số nhóm nguyên tử

1. Hóa trị của nguyên tố hóa học

Hóa trị của nguyên tố hóa học là con số biểu thị khả năng liên kết của nguyên tử (hay nhóm nguyên tử) của nguyên tố này với nguyên tử của nguyên tố khác. Giá trị này được xác định bằng bằng số liên kết hóa học mà một nguyên tử của nguyên tố đó tạo nên trong phân tử.

Hiện nay, cùng với khái niệm hóa trị người ta cũng hay dùng một khái niệm khác là số oxi hóa của nguyên tố. Số oxi hóa không có ý nghĩa vật lý cụ thể như hóa trị nhưng nó có nhiều thuận lợi hơn trong thực hành. Một trong những thuận lợi đó là trong cân bằng phản ứng hóa học. Đặc biệt là trong cân bằng phản ứng oxi hóa – khử.

2. Bảng hóa trị của một số nhóm nguyên tử

Ở phần trước, chúng ta đã tìm hiểu bảng hóa trị của các nguyên tố hóa học với khoảng 30 nguyên tố hóa học thường gặp ở cấp độ cơ bản. Bên cạnh đó, dưới đây là bảng hóa trị của các nhóm nguyên tử thường gặp mà học sinh cần nắm vững.

Số TT	Tên Nhóm	CTHH	Nguyên tử khối	Hoá trị
1	Hidroxit	-OH	17	I
2	Clorua	-Cl	35.5	I
3	Bromua	-Br	80	I
4	Iotdua	-I	127	I
5	Nitrit	-NO2	46	I
6	Nitrat	-NO3	62	I
7	Sunfua	=S	32	II
8	Sunfit	=SO3	80	II
9	Sunfat	=SO4	96	II
10	Cacbonat	=CO3	60	II
11	Photphit	≡PO3	79	III
12	Photphat	≡PO4	95	III
13	Hidrophotphat	=HPO4	96	II
14	Dihidrophotphat	-H2PO4	97	I
15	Hidrophotphit	=HPO3	80	II
16	Dihidrophotphit	-H2PO3	81	I
17	Hidrosunfat	-HSO4	97	I
18	Hidrosunfit	-HSO3	81	I
19	Hidrosunfua	-HS	33	I
20	Hidrocacbonat	-HCO3	61	I
21	Silicat	=SiO3	76	II

Bảng hóa trị của một số nhóm nguyên tử

Các bạn có thể tham khảo thêm về hóa trị của một số nhóm nguyên tử qua bảng hóa trị dưới đây.

Tên nhóm	Hoá trị	Gốc axit	Axit tương ứng	Tính axit
Hiđroxit(*) (OH); Nitrat (NO3); Clorua (Cl)	I	NO3	HNO3	Mạnh
Sunfat (SO4); Cacbonat (CO3)	II	SO4	H2SO4	Mạnh
Photphat (PO4)	III	Cl	HCl	Mạnh
(*): Tên này dùng trong các hợp chất với kim loại.		PO4	H3PO4	Trung bình
		CO3	H2CO3	Rất yếu (không tồn tại)

Lời kết

Trên đây là bảng hóa trị của một số nhóm nguyên tử cơ bản thường gặp nhất trong hóa học phổ thông. Dựa vào bảng hóa trị các nguyên tố hóa học, học sinh có thể nắm bắt được 4 kiến thức cơ bản nhất của nhập môn hóa học. Chúc các bạn học tốt nhé!