Độ pH là gì? Công thức tính pH là gì? Ý nghĩa của độ pH trong đời sống

Trong hóa học đời sống thường hay nhắc đến giá trị pH, độ pH của nước,... những khái niệm này thường gặp trong môn hóa học cơ sở. Nhưng nhiều bạn còn thắc mắc về những khái niệm này. Hôm nay, cùng Blog tìm hiểu Độ pH là gì? Công thức tính pH là gì? Ý nghĩa của độ pH trong đời sống như thế nào nhé!

1. Độ pH là gì?

Liên minh Quốc tế về Hóa học (IUPAC) có thang đo pH hơi khác dựa trên các phép đo điện hóa của dung dịch đệm tiêu chuẩn. Về cơ bản, định nghĩa sử dụng phương trình:

pH = -log a [H+]

trong đó H+ là viết tắt của hoạt độ hydro, là nồng độ hiệu dụng của các ion hydro trong dung dịch. Điều này có thể hơi khác so với nồng độ thực. Thang đo pH IUPAC cũng bao gồm các yếu tố nhiệt động lực học, có thể ảnh hưởng đến độ pH.

Độ pH là gì
Độ pH là gì

pH mô tả mức độ axit hoặc bazơ của dung dịch nước, trong đó pH dưới 7 là axit và pH lớn hơn 7 là bazơ. pH bằng 7 được coi là trung tính. Thông thường, các giá trị của pH nằm trong khoảng từ 0 đến 14, mặc dù axit rất mạnh có thể có pH âm , trong khi bazơ rất mạnh có thể có pH vượt quá 14.

+ IUPAC là viết tắt của tên riêng tiếng Anh: International Union of Pure and Applied Chemistry, tạm dịch: Liên minh Quốc tế về Hóa học cơ bản và Hóa học ứng dụng

+ là tổ chức phi chính phủ được thành lập vào năm 1919 bởi các nhà hóa học trên thế giới nhằm mục đích thúc đẩy sự phát triển của khoa học hóa học.

Danh pháp IUPAC được toàn thế giới công nhận làm cơ sở để đặt danh pháp cho các nguyên tố và hợp chất hóa học.

2. Công thức tính pH là gì?

Phương trình tính toán độ pH được đề xuất vào năm 1909 bởi nhà hóa sinh người Đan Mạch Søren Peter Lauritz Sørensen:

pH = -log [H+]

trong đó log là logarit cơ số 10 và [H+] là viết tắt của nồng độ ion hydro tính bằng đơn vị mol trên lít dung dịch. Thuật ngữ "pH" xuất phát từ từ tiếng Đức "potenz", có nghĩa là "sức mạnh", kết hợp với H, biểu tượng nguyên tố cho hydro, vì vậy pH là chữ viết tắt của "sức mạnh của hydro".

Công thức tính pH
Công thức tính pH
Chỉ số pH được xác định theo công thức sau:

➣ Tính pH dung dịch axit: xác định nồng độ mol/l của ion H+ trong dung dịch ở trạng thái cân bằng

pH = -log [H+]

➣ Tính pH của dung dịch bazo: xác định nồng độ mol/l của ion OH- trong dung dịch ở trạng thái cân bằng

pH = 14 – pOH = 14 + lg([OH-])

➣ Công thức cần ghi nhớ thêm:

[H+][OH-] = 10-14

Trong đó:

H+ biểu thị hoạt độ của các ion H+ (ion hidronium) được đo theo đơn vị là mol/l. Trong các dung dịch loãng như nước sông, hồ, nước máy, nước bể bơi thì chỉ số sẽ có giá trị sấp xỉ bằng nồng độ của ion H+

OH- là biểu thị hoạt độ của ion OH- (ion hydroxit) được đo theo đơn vị là mol/l.

-Log là logarit cơ số 10

3. Ý Nghĩa của giá trị pH

Các phản ứng hóa học trong nước bị ảnh hưởng bởi tính axit hoặc kiềm của dung dịch. Điều này quan trọng không chỉ trong phòng thí nghiệm hóa học mà còn trong công nghiệp, nấu ăn và y học. 

Độ pH là một yếu tố có vai trò điều chỉnh nồng độ mùi vị thực phẩm trong các ngành chế biến, đảm bảo cho thực phẩm và các loại nước uống đạt được mùi vị chuẩn và góp phần quan trọng trong quá trình bảo quản thực phẩm.

Ý nghĩa của giá trị pH trong đời sống
Ý nghĩa của giá trị pH trong đời sống
pH được điều chỉnh cẩn thận trong tế bào và máu của con người. Phạm vi pH bình thường của máu là từ 7,35 đến 7,45. Độ pH 7.3-7.4 là nồng độ tốt nhất để các tế bào trong cơ thể hoạt động bình thường. Sự thay đổi dù chỉ bằng một phần mười đơn vị pH có thể gây tử vong. 

Trong sản xuất nông nghiệp, việc xác định độ pH của đất, nước là điều rất quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, chất lượng cây trồng. Mưa axit do các chất ô nhiễm tự nhiên và nhân tạo gây ra làm thay đổi độ chua của đất và nước, ảnh hưởng lớn đến sinh vật sống và các quá trình khác. 

Trong nấu ăn, sự thay đổi độ pH được sử dụng trong nướng và nấu bia. Vì nhiều phản ứng trong cuộc sống hàng ngày bị ảnh hưởng bởi độ pH, rất hữu ích nếu bạn biết cách tính toán và đo lường nó.

Nó quan trọng trong bảo trì hồ bơi và lọc nước, nông nghiệp, y học, hóa học, kỹ thuật, hải dương học, sinh học và các ngành khoa học khác.

Lời kết

Qua bài viết trên, chúng ta có thể thấy được tầm quan trọng của giá trị pH, ngoài ra các bạn có thể tính được giá trị pH của một số chất thường gặp trong cuộc sống. Trên đây là toàn kiến thức về giá trị pH. Ngoài ra các bạn có thể tìm hiểu thêm Giá trị pH có âm không? Chúc các bạn đọc vui vẻ nhé!

0 Nhận xét